Ιστορία του κτιρίου ΙΑΜΗ



ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ
Η υπηρεσία των Γ.Α.Κ – Ιστορικό Αρχείο Ηπείρου στεγάζεται στο «Σουφαρί Σεράϊ» (Μέλαθρο των ιππέων), κτιριακό συγκρότημα από την εποχή της Τουρκοκρατίας, που καθορίζει το μνημειακό χαρακτήρα του Κάστρου και γενικά της παραλίμνιας περιοχής της πόλης των Ιωαννίνων.
Κατασκευάστηκε την εποχή, που βαλής των Ιωαννίνων ήταν ο Αλή Πασάς. Στο κτήριο αυτό, οι μετέπειτα οπλαρχηγοί της Ελληνικής επανάστασης του 1821 Γεώργιος Καραϊσκάκης, Οδυσσέας Ανδρούτσος, Μάρκος Μπότσαρης, Αθανάσιος Διάκος εκπαιδεύτηκαν στην τέχνη του πολέμου. Φιλοξενήθηκε η έφιππη χωροφυλακή και μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων στεγάστηκαν κατά διαστήματα και τμήματα του Ελληνικού στρατού.
Το κυρίως κτίριο, από τεχνική άποψη, είναι κτισμένο με την τυπική αργολιθοδομή των δύο τελευταίων αιώνων της Τουρκοκρατίας, μικροί λίθοι που κατά διαστήματα διακόπτονται από οριζόντιες λίθινες ταινίες. Πρόκειται για τέσσερα διώροφα παραλληλεπίπεδα κτίρια με καμάρες, τα οποία φέρουν δίρριχτη στέγη. Το επίμηκες παρατείχιο κτίσμα (560 τ.μ.) χρησίμευε ως βοηθητικός χώρος αποθήκευσης πυρομαχικών, εφοδίων και μαγειρείο για στρατιωτικούς σκοπούς με την παραχώρηση χρήσης και περιβάλλοντος χώρου από το Υπουργείο Πολιτισμού για τις ανάγκες του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ηπείρου (ΥΠΠΟΤ/ΔΑΑΠ/Φ.04Β-255/4691/1533/3-1-2011).
Ο γενικότερος πόθος, η πρόληψη και η μανία του Αλή για ανέγερση φρουρίων, μεγάρων (σεραγίων), αποθηκών και οπλοστασίων «δερβίσης τις προείπεν αυτώ ότι ήθελεν αποθάνει άμα επαύετο οικοδομών», εκφράζεται στο επιβλητικό ορθογώνιο διώροφο αρχιτεκτόνημα (2500 τ.μ.), με τις τέσσερις γωνιακές γοτθικές κόγχες, στη μέση ευρείας αυλής με τοξωτή κλίμακα ανόδου στη νότια πλευρά, το οποίο προόριζε για το στρατωνισμό των σωμάτων σωματοφυλακής και του ιππικού. Κύριο μέλημά του ήταν να εκσυγχρονίσει το στρατό, να εκπαιδεύσει ιππικό με στρατιώτες και αξιωματικούς, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, σε πολεμικές συρράξεις. Οι μηχανικοί Joseph Claude Marie Charbonnel (1775-1846), Julien Bessières και Poitevin επιλέγηκαν από τους αιχμαλώτους των Ναπολεόντιων πολέμων που επέβαιναν στο ίδιο πλοίο, φυλακίστηκαν στο Fortezza Nuova στην Κέρκυρα, διέφυγαν και εισήλθαν στην υπηρεσία του Αλή Πασά (21/22 Νοεμβρίου 1803).
Βασική επιδίωξη είναι η συστηματική παρουσίαση των εκθεμάτων, αρχειακών τεκμηρίων, αυτοτελών μελετών και αντικειμένων σε μαθητές, φοιτητές, ερευνητές και επισκέπτες ώστε η οπτική επικοινωνία και οι δράσεις να διευρύνουν το γνωστικό πεδίο, να προσεγγίζουν βιωματικά Επιστήμη, Τεχνολογία και Τέχνη, να ενισχύουν την επικοινωνία και συνεργασίε προσδίδοντας συνεκτικό και άρτιο αισθητικά αποτέλεσμα. Η αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων μέσων και εργαλείων για την πρόκληση απτικών και ηχητικών ερεθισμάτων από τον χρήστη αποτέλεσε ενδιαφέρον πεδίο πειραματισμού, έρευνας και εφαρμογής νέων τεχνικών και λύσεων σε επίπεδο σύνθεσης, σχεδιασμού και υλοποίησης. Οι εφαρμογές, οι διαφορετικοί τρόποι προσέγγισης μέσα από τις αισθήσεις (όραση, ακοή, αφή), οι έντυπες εφαρμογές, ο εκθεσιακός σχεδιασμός (λεζάντες, υπομνήματα πλοήγησης) αξιοποιούν όλα τα διαθέσιμα μέσα και εργαλεία για την πρόκληση απτικών και ηχητικών ερεθισμάτων από τον χρήστη. Η έρευνα και εφαρμογή αποσκοπεί στην εξερεύνηση νέων τεχνικών και λύσεων σε επίπεδο σύνθεσης, σχεδιασμού και υλοποίησης.