ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ «ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ – ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΠΕΙΡΟΥ»
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ – ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΠΕΙΡΟΥ, ιδρύθηκε (ΦΕΚ 260, τεύχος Α΄, Ν. 3404/17-10-2005, άρθρο 21) ως ΝΠΔΔ των «ΓΑΚ – Ιστορικό Αρχείο Ηπείρου».
Είναι ένας μουσειακός ερευνητικός και εκπαιδευτικός φορέας με πολυσχιδή δραστηριότητα αφιερωμένος στην ιστορία των νεότερων χρόνων. Πυρήνας του είναι οι αρχειακές συλλογές του δημόσιου, του ευρύτερου δημόσιου τομέα και ιδιωτών, έγγραφα, φωτογραφίες, συνεντεύξεις και οπτικοακουστικό υλικό. Δραστηριοποιείται στον τομέα της έρευνας, στην έκδοση βιβλίων και λευκωμάτων, οργανώνει ημερίδες και συνέδρια καθώς και εκπαιδευτικές δραστηριότητες με ειδικά προγράμματα για σχολεία. Συνδέει τον πολιτισμό με την ιστορία, την κοινωνική καινοτομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη, στο πλαίσιο της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων, της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της κοινωνικής και νεοφυούς επιχειρηματικότητας, μοχλοί κοινωνικής ενσωμάτωσης και συνοχής.
Aυξημένη διεπιστημονικότητα, αφού συνενώνει τους τομείς STEAM (Science, Technology, Engineering, Arts & Mathematics), δημιουργικές πρακτικές των artbots – με τη Μουσειακή Εκπαίδευση, την Ιστορία, τη Γεωγραφία και τη Χαρτογραφία.”
Σκοπός είναι η συγκέντρωση, διάσωση και προβολή ιστορικών πινάκων, χαρτών, σημαιών, όπλων, τοπικών ενδυμασιών, φωτογραφικών συλλογών και έργων τέχνης σχετικά με την ιστορία του Ηπειρωτικού χώρου κατά τους νεότερους χρόνους.
Ως φορέας, διαχειρίζεται προγράμματα και χορηγίες.
Η διοίκησή του ασκείται από πενταμελή επιτροπή τον Πρόεδρο και τα μέλη της οποίας ορίζονται με τριετή θητεία. Ο Διευθυντής των «ΓΑΚ – Ιστορικό Αρχείο Ηπείρου» ορίζεται υποχρεωτικά ως Πρόεδρος της Επιτροπής.
Με την υπ’ αριθ. 18984/Γ4/21-02-2022 απόφαση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων συγκροτήθηκε Επιτροπή Διοίκησης του Ιστορικού Αρχείου – Μουσείου Ηπείρου (Ι.Α.Μ.Η.) με μέλη:
- Μάρθα Παπαδοπούλου του Γερασίμου, μόνιμη υπάλληλο κλάδου ΠΕ Αρχειονόμων, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Γ.Α.Κ. – Ιστορικού Αρχείου Ηπείρου, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια την Αγγελική Ντίνου του Βασιλείου, κλάδου ΠΕ Αρχειονόμων.
- Οδυσσέα Πότση του Ηλία, Οδοντίατρο, Αντιπεριφερειάρχη με αρμοδιότητα σε θέματα Πολιτισμού, Νεολαίας, Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια την Παναγιώτα Ναυρόζογλου του Παύλου, Δημόσια Υπάλληλο, Περιφερειακή Σύμβουλο.
- Νικόλαο Σιορόκα του Ευαγγέλου, Δημοτικό Σύμβουλο, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια την Ελένη Ακονίδου του Γρηγορίου, Δικηγόρο, Δημοτική Σύμβουλο.
- Αθανάσιο Δανάκα του Κωνσταντίνου, Δικηγόρο, ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια την Σταυρούλα Λαδοπούλου του Θεοδώρου, Εκπαιδευτικό, Φιλόλογο στο Γ΄ Λύκειο Ιωαννίνων.
- Στέφανο Τσιόδουλο του Γεωργίου, Επίκουρο Καθηγητή στο Τμήμα Εικαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή τον Γεώργιο Λεοντίου του Αναστασίου, Πολιτικό Μηχανικό.
Οι αρμοδιότητες της επιτροπής είναι η αποδοχή χορηγιών και δωρεών, η έγκριση δαπανών για τα λειτουργικά έξοδα του Ι.Α.Μ.Η. και τον εξοπλισμό του, η έγκριση προσλήψεων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου μέχρι τεσσάρων (4) προσώπων για τη λειτουργική εξέλιξη των εκθεμάτων του Ι.Α.Μ.Η., η κατάρτιση προγραμμάτων αναζήτησης πόρων από πηγές εθνικές ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η διοργάνωση τοπικών ή περιφερειακών εκθέσεων.
Για την επίτευξη του σκοπού του φορέα «Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ηπείρου» (Ι.Α.Μ.Η.) και τη λειτουργία του επιτρέπεται η είσπραξη εσόδων από εισιτήριο εισόδου στο Μουσείο, από την πώληση εκδόσεων και αντιγράφων εκθεμάτων και από τη διεξαγωγή των λοιπών δραστηριοτήτων του.
"1938: Τμήμα «Ηπειρωτικόν Αρχείον» της Ζωσιμαίας Δημόσιας Βιβλιοθήκης ( Α.Ν. 1161/31-3-1938, άρθρο 7)"
"1980 (ΦΕΚ 1257/Β/16-12-80): Ιδιοκτησία Πνευματικού Κέντρου Ιωαννίνων. Πρώτος όροφος: Λαογραφικό Μουσείο Ισμήνης Τζαβέλλα "
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΣΤΕΓΑΣΗΣ
Το Ηπειρωτικό Αρχείο (1938) στεγάστηκε στο κτίριο της Ζωσιμαίας Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Ιωαννίνων. Ακολούθησε η μεταφορά της υπηρεσίας και των αρμοδιοτήτων στο δημοτικό κτίριο «Κληροδότημα Ισμήνης Τζαβέλλα», οδό Παύλου Μελά 31, το 1991.
Το 1989, η Μελίνα Μερκούρη, Υπουργός Πολιτισμού, παραχωρεί το ιστορικό κτίσμα από το Υπουργείο Πολιτισμού στο Υπουργείο Παιδείας για τη στέγαση και λειτουργία των Γ.Α.Κ. – Αρχεία Νομού Ιωαννίνων (Υπουργική Απόφαση, ΥΠ.ΠΟ Β1/Φ33/8707178/27-2-1989). Μετά την παράδοση της μελέτης από το Κ.Α.Σ. (Φ. 472/1518/ΣΤ3/2093, 30-10-2001), το κτήριο εντάχθηκε στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού «Στερέωση αποκατάσταση και μετατροπή του κτηρίου Σουφαρί Σεράι σε χώρο στέγασης και λειτουργίας των Γ.Α.Κ. – Αρχεία Νομού Ιωαννίνων (υπ. αρ. 2600/15-7-2002 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Ηπείρου, Παύλου Παπαδόπουλου). Μετά την περάτωση των εργασιών αποκατάστασης το κτήριο εγκαινιάστηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια και την Υπουργό Παιδείας Μαριέττα Γιαννάκου-Κουτσίκου, στις 19 Φεβρουαρίου 2005.
Στον ισόγειο χώρο φιλοξενείται το «Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ηπείρου» (Ι.Α.Μ.Η.) και το αρχειακό υλικό (αρχειοστάσια). Η διοικητική οργάνωση και υποστήριξη αποτυπώνεται σε Διοίκηση, Αρχειονόμους, Αναγνωστήριο, Βιβλιοθήκη και Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων στον άνω όροφο.
